Świadomość wieku wśród dawnego chłopstwa

W czerwcową (niestety pochmurną) niedzielę opiszę, jaką świadomość swego wieku mieli chłopi albo do jakich przekręceń dochodziło (wątpię, żeby w wieku ok. 23 lat pra...dziadek wyglądał na 40 :) ).

Historia mojego 5xpradziadka Filipa Błońskiego zaczyna się w momencie jego narodzin, które nastąpiły 23 maja 1790r. we wsi Rogowice (parafia Chełmce lub Mniów / często przemiennie). Urodził się jako syn Stanisława Błońskiego i Marianny z Długojanów. Jego rodzice byli 13 lat po ślubie. Wychowywał się najprawdopodobniej wśród czwórki rodzeństwa : starszego (Jan i Marcin), a także młodszego (Piotr i Ewa).

Akt chrztu Filipa Błońskiego, chrzestni Walenty Gorgon i Franciszka Musiałkowa, brak bliższych powiązań z rodziną.

Natomiast historia przyszłej małżonki Filipa (pierwszej, a miał trzy) - Klary Sidor, rozpoczyna się także we wsi Rogowice, ale rodzi się 5 lat, 2 miesiące i 5 dni po nim, czyli innymi słowy mówić, urodziła się 28 lipca 1795r. Była córką Michała Sidora i Zofii Pienicz. Pierwsza córka Michała, ale druga Zofii (z pierwszego małżeństwa z Sebastianem Błońskim (1758-1793) miała córkę Justynę (1790-1791).  Rodzice Klary pobrali się w 1794r.
5xprababcia Klara wychowała się najprawdopodobniej wśród pięciorga rodzeństwa, z czego jeden brat żył tylko 8 lat (ale na pewno go poznała i pamiętała, bo zmarł, gdy ona miała 12 lat.  Do jej rodzeństwa należeli - Józef, Franciszek, Marcin, Magdalena i Ewa. Jak widać, ona jedna miała mniej popularne imię :)

Akt chrztu Klary Sidor, chrzestni Szymon Wojtas, Franciszka Witczak, brak bliższych powiązań z rodziną.

Nic dziwnego, że w końcu wzięli ślub - rodzina Błońskich mieszkała w domu nr 1, natomiast Klary pod numerem 2  :)

Fragment aktu małżeństwa Filipa Błońskiego i Klary Sidor z dn. 25 stycznia 1812r.

Jak widać na zdjęciu zamieszczonym powyżej, moi praprapraprapradziadkowie przedłożyli swoje metryki urodzeń. Jak można łatwo obliczyć - Filip w momencie zawarcia małżeństwa miał skończone 21 lat, natomiast Klara była 16-latką.

Z dzieckiem trochę poczekali, bo ok. półtora roku po ślubie. Ciekawostką natomiast był sam akt, bo wg niego, młodzi, świeżo po ślubie ludzie byli dość starsi niż w rzeczywistości.

Akt chrztu pierwszej córki [Marianny] Filipa i Klary Błońskich - ur. 26 marca 1814r.

"Roku tysiąc osmset czternastego dnia dwudziestego szostego marca [...] stawił się Filip Błoński włościan[in] lat czterdzieści mający [...] iż iest spłodzone z niego i Klary Sidorki lat trzydziesci trzy mającej [...]" - pisownia oryginalna.

W rzeczywistości w marcu 1814r. Filip miał 24 lata, a Klara 18 .

Poniżej zamieszczam zdjęcie aktu urodzenia jednego z kolejnych dzieci tejże pary.

Akt chrztu Michała Błońskiego, ur. 28 sierpnia 1829r.

" Działo się we wsi Mniowie dnia dwudziestego dziewiątego sierpnia tysiąc osmset dwudziestego dziewiątego roku [...] Stawił się Filip Błoński włościan[in] rolnik we wsi Rogowicach na gospodarstwie osiadły lat czterdzieści mający [...] z jego małżonki Klary z Sidorów lat trzydzieści cztery mającej".

Akt sporządzony 15 i pół roku później, a małżonkowie niebywale zatrzymali czas :-)
No może Klarze trochę przybyło, bo niby starsza o rok :))

Jako ciekawostkę dodam, że Filip miał jeszcze dwie żony (Teklę i Mariannę).
Z Teklą ślub wziął w 1842, czyli gdybym miał brać wiek Filipa z aktu ur. jego pierwszej córki, to miałby 68 lat. Z Teklą miał dwójkę dzieci - Filipa (ur. 1853) i Antoninę (ur. 1854), czyli Filip powinien mieć kolejno 79 i 80 lat. Co ciekawsze, kolejny ślub Filipa miał miejsce w 1857r. (czyli już 83 lata), ale miał jeszcze z nią syna Karola (ur. 1860), czyli jeśli wierzyć pierwszej metryce, to miałby 86 lat!!
"Na szczęście" był trochę młodszy i po raz ostatni (najprawdopodbniej) został ojcem mając skończone 70 lat ;D



W ten sposób chciałem pokazać, że rzadko wiek podawany w metrykach jest wiarygodny. Im starsze metryki, tym mniej wiarygodne (choć nie zawsze!). Takich przypadków zapewne jest wiele, ale jak ktoś poszukujący znalazłby tylko akt urodzenia Marianny z 1814r., to pewnie szukałby aktu małżeństwa raczej trochę wcześniej niż w 1812, ale gdyby szukała od 1814, to akt z 1812 byłby nie lada zdziwieniem :)